
Donderdag 13 oktober 2016 organiseerde de SAE in samenwerking met Maastricht University de Dijksterhuislezing en het SAE-symposium. De bijeenkomst vond plaats in de historische locatie van de “Hoofdwacht” aan het Vrijthof. Voorafgaand aan het symposium was er voor belangstellenden een rondleiding langs de Bijzondere Collecties van Maastricht University.
Het symposium begon om 14.00 uur met een column uitgesproken door Frank Bergevoet van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Als vertegenwoordiger van de Rijksdienst was Bergevoet eind jaren negentig betrokken bij het Deltaplan voor het academisch erfgoed en daarmee stond hij mede aan de wieg van de SAE. Zijn prikkelende stelling over hoe om te gaan met erfgoed in het algemeen, verwoordde hij aan de hand van een passende metafoor over de aanschaf van een paard en wat voor ‘gedoe’ daar allemaal – vooral na de aanschaf – bij komt kijken. De kern van zijn betoog was dan ook niet zomaar aan nieuwe collecties (en paarden) te beginnen.

Na deze column werden drie casussen gepresenteerd van nieuwe collecties in een academische context. Als eerste sprak Kurt De Belder, Bibliothecaris van de Universitaire Bibliotheken Leiden over het project The Asian Library, dat op dit moment in volle gang is. Mede dankzij de verwerving van collecties van het KITLV en het KIT wordt deze bibliotheek volgend jaar geopend. De Belders betoog ging vooral over samenvoegen, verwerven, verzamelen, bouwen, internationaliseren, netwerken en fundraisen, zoals ook de ondertitel van zijn presentatie luidde.
- Bekijk de presentatie
- De Universiteit Leiden organiseert in 2017 het Azie jaar
- Meer informatie over de Asian Library
Rolf ter Sluis conservator van het Universiteitsmuseum Groningen, nam zijn publiek mee op een ijskoude reis naar het hoge noorden. Bijna vijftig jaar geleden vond op Spitsbergen een expeditie van Groningse wetenschappers plaats. De resultaten van het onderzoek tijdens deze expeditie – waaronder een herbarium – kunnen voor het huidige poolonderzoek opnieuw een belangrijke rol spelen. Het is dus erfgoed dat niet per se een museale waarde heeft, maar dat ook als referentie voor hedendaags onderzoek nut zou kunnen zijn. heeft.
De lezing van Bart Verschaffel hoogleraar van de Universiteit Gent – de laatste spreker voor de Dijksterhuislezing – ging over een ongebruikelijke schenking: de kunstcollectie van de Waalse architect Charles Vandenhove aan de Universiteit Gent. Ongebruikelijk vooral omdat kunst niet de core business is in een universitaire collectie. De kunstcollectie wordt daarom gehuisvest in een nieuw te bouwen paviljoen en zal actief worden ingezet voor onderwijs en onderzoek. Verschaffel sprak over de complicaties en extra zorg die een dergelijke schenking met zich meebrengen.

Als afsluiting en hoogtepunt van de middag werd de Dijksterhuislezing 2016 uitgesproken door Ernst Homburg, hoogleraar Geschiedenis van wetenschap en techniek aan Maastricht University. De titel van deze lezing was: Limburgse wetenschappelijke collecties, hun teloorgang en wederopstanding, 1750-2000. Homburg vertelde het verhaal van de aanvankelijke teloorgang van het Limburgse erfgoed dat vanaf 1750 over verschillende locaties in Nederland en Europa verspreid raakte, zoals Leiden, Amsterdam, Parijs, Berlijn en Londen. Toch waren er ook in de periode die Homburg behandelde, tot de oprichting van Maastricht University in 1976, instituties waar erfgoed werd gecreëerd en bewaard voor de latere generaties. Deze speelden dan ook een belangrijke rol in de wederopstanding van dat erfgoed. Kern van de ‘nieuwe’ collecties vormt de Jezuïetenbibliotheek die op 13 december 1973 voor ruim 3,5 miljoen gulden werd aangekocht. De tekst van de Dijksterhuislezing zal in 2017 in druk verschijnen.
- Bekijk de presentatie (PDF)
- Meer informatie over de Jezuitenbibliotheek en de Bijzondere Collecties van Maastricht University.
- Meer informatie over professor Ernst Homburg