Vanaf 2014 stellen een aantal SAE-universiteiten samen met het Tropenmuseum erfgoedmateriaal beschikbaar via Wikipedia, binnen het project  Expeditie Wikipedia. Het gaat om gedigitaliseerd materiaal afkomstig van wetenschappelijke expedities en onderzoeks-reizen aanwezig in de collecties van de deelnemende instellingen. Samen met de Wikipedia-gemeenschap en de instellingen worden de scans of andere opnamen beschikbaar gesteld op Wikimedia Commons. In een gezamenlijk proces wordt dit materiaal voorzien van contextuele (geografische, historische etc.) informatie en worden er encyclopedische artikelen bij geschreven.

Achtergrond

Het in kaart brengen en verklaren van de wereld, van hemel en aarde en van alles wat daarop leeft en beweegt, is in feite de basis van de wetenschap. Tegenwoordig gaat dat al snel om het verkennen van zaken die het abstractievermogen van de meesten te boven gaan, zoals het onderzoek naar nanodeeltjes, of naar zwarte gaten. Toch waren zaken waar wij nu een duidelijk referentiekader voor hebben – mensen en culturen aan de andere kant van wereld, uitheemse dieren, de maan, de wet van Buys Ballot en de evolutie – ooit even wonderbaarlijke fenomenen.

Eeuwenlang hebben wetenschappers, kunstenaars en avonturiers de grenzen van het bekende opgezocht. Aanvankelijk ging dat in het kielzog van de militair-economische missies van bijvoorbeeld de VOC, de WIC of de Oostzeehandel. Later, in de 19de eeuw, kwamen er echt wetenschappelijk gedreven onderzoeksreizen, zoals de vele expedities naar Nieuw-Guinea en Indonesië, of aan het eind van die eeuw de Siboga-expeditie. Tot op de dag van vandaag worden er onderzoeksreizen gemaakt tot in de ruimte aan toe.
Deze reizen hebben hun weerslag gevonden in erfgoed dat zich nu in verschillende depots bevindt; onder meer bij het Tropenmuseum en bij een aantal Nederlandse Universiteiten. Dit erfgoed bestaat doorgaans uit prachtige of intrigerende objecten: te denken valt aan boeken met tekeningen en reisverslagen, opgezette dieren, kaarten, schelpen, stenen, instrumenten, foto’s, filmpjes en geluidsopnamen. De verhalen die hierbij horen, raken aan de kern van de collecties, maar maken in de Wikipedia-artikelen ook allerlei uitweidingen mogelijk, bijvoorbeeld over de minder fraaie kanten van deze exploratiedrift, of over de langzame scheiding van geloof en wetenschap.

Wikipedian in Residence

De belangrijkste schakel in dit traject is de Wikipedian-in-Residence (WIR). Deze gastredacteur coördineert het hele proces en entameert evenementen/ bijeenkomsten voor de Wikipedia-vrijwilligers rond het erfgoedmateriaal van het Tropenmuseum en de universiteiten. Binnen dit project zal er een WIR worden aangesteld voor een periode van een jaar.

Sinds 1 januari 2014 is Sandra Fauconnier in dienst als Wikipedian in Residence. Zij is de vierde persoon die in Nederland deze relatief nieuwe functie gaat vervullen. Sandra is tot op heden werkzaam bij Museum Boijmans van Beuningen als projectleider. Daarnaast is zij enige tijd lid geweest van het bestuur van Wikimedia Nederland en is zij sinds 2003 actief binnen de Wikipedia Community.

Informatie

• Meer informatie is te vinden op de speciale Wikipedia projectpagina.
• Op de hoogte blijven? Lees ook de project-nieuwsbrief. 

Met dank aan

Het project Expeditie Wikipedia wordt ondersteund door Stichting DOEN en het Prins Bernhard Cultuurfonds.